Tijdens een ouderoverleg vertelden de ouders me dat hun kleuter van 4 jaar in een klas zit met een juf die ervaring heeft in differentiëren. Wanneer de kleuter onderwerpen aanreikt waarrond die graag zou willen werken dan beperkt het differentiëren zich tot het bekijken van een boek (dat zelf meegebracht wordt) of het maken van een tekening. Dat een juf zich met meer dan één kind moet bezighouden in de klas, staat niet buiten kijf. Maar differentiëren kan ook op heel wat andere manieren, waarbij de draagkracht van de leraar niet wordt overschreven en waar aan de educatieve noden van sommige leerlingen toch wordt tegemoetgekomen. Een win win dus. Enkele mogelijkheden zijn: taxonomie van Bloom, onderzoekend leren, denksleutels, filosofie,… Je kan ze opnemen in je hoekenwerk en al dan niet verplicht aanbieden aan sommige kleuters. Ook het klasoverstijgend werken kan helpend zijn en kost geen extra uren.
Een ander feit dat we vaak tegenkomen in kleuterklassen is dat de gekozen thema’s niet altijd passend zijn voor hoogbegaafde kleuters. Heel wat van die thema’s behoren al lang tot de ontwikkelde kennis en spreekt te weinig aan. Ze zoeken meer diepgang en die krijgen ze niet altijd. Kleuters zullen die nood ook niet altijd zelf tonen in de klas. Ouders krijgen dan wel vaak een kind thuis dat uit de eigen voegen barst. Er komt veel energie vrij en ouders blijven achter met opvoedkundige vraagstukken waarop ze in de literatuur niet altijd antwoorden vinden. Het is belangrijk dat ouders en school op één lijn blijven staan en dat zulke meldingen ernstig worden genomen. Een meer passend aanbod is dan doorgaans wat er nodig is voor deze kleuter.
Differentiëren naar boven loopt in vele klasjes goed, maar dat er nog werk is, is logisch. En dat heeft vaak te maken met het gevoel dat er nog heel wat extra voorbereid moet worden. Dat is niet altijd zo! Het kan ook anders…
Denksleutels als kleuteridee, maar ook inzetbaar bij oudere leerlingen (zelfs volwassenen)!
Als leraar neem je al te vaak een sturende houding aan en leg je het te weinig in handen van de hoogbegaafde leerling. Toch kan er daar iets heel waardevols groeien. Ik beveel graag de denksleutels aan.
Denksleutels zijn een nuttig hulpmiddel voor hoogbegaafde leerlingen, omdat ze een gestructureerde benadering bieden om hun denkvaardigheden te ontwikkelen en uit te dagen. Hier zijn een paar redenen waarom denksleutels nuttig kunnen zijn voor hoogbegaafden:
- Uitdaging: hoogbegaafde leerlingen hebben vaak behoefte aan meer intellectuele uitdaging dan hun leeftijdsgenoten. Denksleutels bieden complexe denkopdrachten die ze uitdagen om oplossingen te vinden en hun denkvaardigheden te vergroten.
- Creatief denken: denksleutels stimuleren creatief en kritisch denken. Ze moedigen de leerlingen aan om verschillende perspectieven en benaderingen te verkennen bij het oplossen van problemen. Dit helpt hen om hun probleemoplossende vaardigheden te ontwikkelen en hun creatieve denkvermogen te stimuleren.
- Diepgaand begrip: denksleutels bevorderen diepgaand begrip van concepten. Ze dagen de leerlingen uit om verbanden te leggen tussen verschillende ideeën en om complexe problemen op te lossen. Dit helpt hoogbegaafde leerlingen om hun intellectuele capaciteiten verder te ontwikkelen en hun kennisbasis uit te breiden.
- Zelfstandig leren: denksleutels moedigen zelfstandig leren aan. Ze stellen hoogbegaafden in staat om zelfstandig aan de slag te gaan met de denkopdrachten en op eigen tempo te werken. Dit stimuleert hun autonomie en zelfvertrouwen, en bevordert hun vermogen om zelfstandig te leren en problemen op te lossen.
- Sociale interactie: denksleutels kunnen ook worden gebruikt in groepsinstellingen, waar ze samenwerking en sociale interactie bevorderen. Hoogbegaafde leerlingen kunnen samenwerken met hun ontwikkelingsgelijken om de denkopdrachten op te lossen, waardoor ze hun communicatieve vaardigheden kunnen ontwikkelen en leren om ideeën met anderen te delen.
